Vereenigde Oostindische Compagnie

Untuk Perusahaan Hindia Barat Belanda, lihat Geoctroyeerde Westindische Compagnie.
Parusahaan Hindia Timur Belanda
Vereenigde Oostindische Compagnie
Ngaran asli
  • Vereenigde Oostindische Compagnie (populer)
  • Geoctroyeerde Oostindische Compagnie (asli)
  • Vereenigde Nederlandsche Geoctrooyeerde Oostindische Compagnie (formal)
Parusahaan publik
IndustriProto-Konglomerasi, Perdagangan
NasibBangkrut wan sabarataan ampunnya di Nusantara dinasionalisasi
Pandahulu
Panarus Hindia Belanda
Didiriakan20 Maret 1602 malalui panggabungan ampat perusahaan dagang Belanda
PandiriJohan van Oldenbarnevelt wan Staten Generaal
Ditutup31 Desember 1799
Kantur
pusat
,
Cabang
Citakan:Negara Batavia, Hindia Belanda
Wilayah operasi
Hindia Belanda (utama)
India
Tiongkok
Thailand
Taiwan
Malaka
Jepang
Afrika Selatan
Tukuh
kunci
Heeren XVII/Dewan Tujuh Walas (Republik Belanda, 1602-1799)
Gubernur Jenderal Hindia Belanda (Batavia, 1610-1800)
ProdukRarampah, sutra, karamik, logam, hewan ternak, dunti, banih, kedelai, tebu, anggur, kopi
Bandira Voc

Kongsi Dagang atawa Parusahaan Hindia Timur Belanda (Vereenigde Oostindische Compagnie atawa disingkat VOC) nang didiriakan pas tanggal 20 Maret 1602.[1] VOC adalah pasakutuan dagang asal Walanda nang mamonopoli pardagangan di Asia gasan kainanya dibawa ka Irupa. Disambat Hindia Timur lantaran ada pulang Geoctroyeerde Westindische Compagnie nang marupakan pasakutuan dagang gasan dairah Hindia Barat.

Bubuhan Walanda matan abad-16 ngini hudah mandapatakan habar nang bakaitan lawan jalan laut ka arah Timur (Asia) nang didapatakan matan bubuhan Italia (Venesia), nang baharinya suah dipakai oleh bubuhan Purtugis hagan palayaran. Maraga ngintu rahatan tahun 1595 kapal-kapal bubuhan dagang walanda sudah kawa sampai di Banten wan Jakarta.

Tagal maraga banyak parusahan dagang nang mangakui manguasai munupuli pardangan di intangan Asia khususnya Indunisia nang nahap banar,  maulah buhannya bacakut masalah manantuakan harga jual gasan rarampah sampai maulah kauntungan bajualan jadi bakurang. paampihannya kaadaan ngini maulah buhan Amsterdam wan Zeeland baputar utak sakira kawa manguasai pasar, imbah tu buhannya mamagatakan pandir gasan maulah parusahaan buhannya jadi sabuting haja mamakai caraa manggabung akan parusahaan-parusahaan buhannya.[2]

Pamugaanya, Walanda ka Nusantara ni gasan sakadar bamandak gasan badiam haja, tagal pas malihat hasil alam nang ada sing banyakan, lalu timbul kahandak buhannya gasan mampardagangkan rarampah tadi ka Irupa, maraga rarampah ni langka wan jua larang.

Rahatan Walanda balum datang, Indunisia sudah tadahulu kadatangan buhan Purtugis nang tujuannya sama jua gasan badagang. Pamugaannya buhan Purtugis basinggah ka Aceh (Tanah Sumatera) wan banten (tanah Jawa).[3]

Parusahaan ngini dianggap sabagai parusahaan multinasiunal tataimbaian di dunia [4] salajur jua jadi parusahaan tatambaian nang maungkai sistim pambagian saham.Kasalahan pangutipan: Tag <ref> tidak sah atau memiliki nama yang salah.

Tapi sabujurnya VOC marupakan sabuting pasakutuan awak dagang haja, tagal awak dagang ngini istimiwa lantaran dihambin ulih nagara wan dibari fasilitas wan hak-hak istimiwa (octrooi) nang kawa digunaakan sampai 21 tahun wan kawa dihanyari balawasan.[1] Misalnya VOC kawa baisi tentara, baisi mata uang, tatawaran lawan nagara lain sampai manyataakan perang.[1] Banyak pihak manyambat VOC sabagai nagara di dalam negara. VOC baisi anam palih (Kamers) di Amsterdam, Middelburg (gasan Zeeland), Enkhuizen, Delft, Hoorn, wan Rotterdam.[5] Delegasi matan ruang ngini takumpul sabagai Heeren XVII atawa 17 tuan.[6] Kamers manyumbangakan delegasi ke dalam pitung walas sasuai lawan proporsi modal nang bubuhannya bayarkan; delegasi Amsterdam bajumlah lapan.

Di kalangan urang Indunisia sampai di Malaysia, VOC baisi sambatan nang dipinandui lawan ngaran Kompeni atawa Kumpeni.[7] Istilah ngini baasal matan kasalahan urang Indunisia wayah manyambat compagnie dalam basa Balanda nang marujuk pada makna parusahaan[8]. Tapi rakyat Nusantara tapinandu Kompeni sabagai tentara Balanda lantaran panindasannya wan pamarasan lawan rakyat Nusantara nang sama kaya tentara Walanda. VOC jua baisi tujuan hagan mampartahanakan munupulinya lawan pardagangan rarampah di Nusantara.[9]

Maskipun sabujurnya buhan Walanda mandapat akan peta lawan katarangan tantang jalur-jalan laut manuju Asia nang kaya dipakai ulih buhan Italia lawan Purtugis waktu abad ka-16, tapi buhannya pas di tahun 1619 hanyar VOC kawa marintis pusat pardagangan surangan di Asia.

Salah satu ciri sistim pardagangan buhan VOC adalah ada nang ngarannya partnership atawa kamitraan, yakni buhannya maupayaakan sistim munupuli rarampah, mamakai cara mamaraki panguasa lukal nang ada di dairah ngintu. Sampai pas abad 16 cara ngini bahasil maraga buhan panguasa lukal mamarluakan bantuan matan buhan VOC gasan bacakut mamburu Purtugis matan wilayah buhannya. Dibalakang ngintu jua buhan VOC dasar handak mancakut buhan Purtugis gasan mamajuakan usaha pardagangan buhannya.[10]

Buhan VOC baanggapan amunnya padagangan di kawasan Asia ni harus digawi lawan cara kakarasan wan sanjata. Pandapat ngini dianut ulih Jan Pieterszoon Coen nang suah dua kali manjabat sabagai Gubernur Jenderal VOC nang baandak di Batavia (1619-1623, 1627-1629). Sidin suah baucap lawan babuhan Hereen XVII wayah tahun 1614, ujar sidin “tuan-tuan barataan sabujurnya harus tahu matan pangalaman buhan panjalajah tadahulu, bahwa pardagangan di Asia harus kita adaakan gawiannya wan harus kita ingkuti pisit lawan parlindungan sanjata. Sanjata ampun kita harus ditanggung matan kauntungan nang didapatkan matan pardagangan ngintu. Jadi kita kada kawa mangambangakan pardagangan kita lamun kada barparang wan buhannya. Lawan jua kada kawa barparang lamun kada badagang”. Matan kalimat sidin kita pahami bahwa buhan sidin marupakan kalumpuk nang baanggapan lamunnya pardagangan nang ada di Asia ni harus digawi lawan cara barabutan manggunaakan kakarasan wan sanjata.

Kaakhirannya, pas abad ka-18 VOC dibubarakan. Manurut salah sabuting pandapat panyabab kamunduran VOC, matan tahun 1783 rami banar paparangan di Irupa nang diumpati Inggeris wan Parancis. Wayah nintu Walanda ada di pusisi kada maumpati siapa-siapa, buhannya nitral haja. Tagal maraga parang dua nagara ngini, VOC takana batunya. Buhan VOC nang balayar kana sarangan ulih buhannya. Kundisi ngini badampak kada bahasil palayaran buhannya, maraga kapal-kapal nang tulak matan Asia atawa nang handak ka Asia kana sarang tarus ulih kapal-kapal armada dua nagara nang lagi bacakut nintu. Maraga ngini nang maulah kapal-kapal buhan VOC kada tapi kawa tulak balayar lagi, sahingga itungan buhannya sasar tahun sasar bakurang maantara tahun 1783 wan tahun 1795.

Sahingga kauntungan VOC bakurang wan buhannya talilit hutang banyak maraga kada sanggup mambayari, sampai kaakhirannya tahun 1795 nagara mamagatakn gasan maambil alih sabarataan kakayaan VOC gasan syarat malunasi utang-utang buhannnya.

Harta kasugihan VOC nang janisnya kaya binting-binting atawa dairah wadah pruduksi rarampah di Nusantara diambil ulih nagaranya. Harta banda ngini lah nang manjadi cikal bakal matan adanya Nagara Kulunial Walanda nang ada matan tahun 1817.[11]

  1. ^ a b c "Hari ngini VOC Berdiri". Historia - Majalah Sejarah Populer Pertama di Indunisia (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 2019-08-21. 
  2. ^ Tim Nasional Penulisan sejarah Indonesia, Sejarah Nasinal Indonesia-Kemunculan Penjajahan di Indonesai Jilid IV (Balai Pustaka, 2010) h. 29
  3. ^ Azizah Etek dkk. Kelah Sang Demang Jahja Datoek Kajo Pidato Otokritik di Volksraand 1927-1938 (LKiS Yogyakarta, Yogyakarta:2008), h.1
  4. ^ http://www.kb.nl/themas/geschiedenis-en-cultuur/koloniaal-verleden/voc-1602-1799 Archived 2015-02-07 at the Wayback Machine VOC at the National Library of the Netherlands (in Dutch)
  5. ^ Boxer, C.R (1983). Jan Kompeni: Sejarah VOC dalam Perang wan Damai 1602-1799. Sinar Harapan. 
  6. ^ "Riwayat di Balik Berdirinya Kompeni Dagang VOC". Historia - Majalah Sejarah Populer Pertama di Indunisia (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 2019-08-21. 
  7. ^ "Inilah Asal Usul Kata "Kompeni"". Berdikari Online (dalam bahasa Indonesia). 2018-11-21. Diakses tanggal 2019-08-21. 
  8. ^ "Inilah Asal Usul Kata "Kompeni"". Berdikari Online (dalam bahasa Indonesia). 2018-11-21. Diakses tanggal 2019-08-21. 
  9. ^ "Kekuasaan VOC di Indunisia". webcache.googleusercontent.com. Diakses tanggal 2021-02-14. 
  10. ^ Tim Nasional Penulisan sejarah Indonesia, Sejarah Nasinal Indonesia-Kemunculan Penjajahan di Indonesai Jilid IV (Balai Pustaka, 2010) h. 30-31
  11. ^ Tim Nasional Penulisan sejarah Indonesia, Sejarah Nasinal Indonesia-Kemunculan Penjajahan di Indonesai Jilid IV (Balai Pustaka, 2010) h. 51-52

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search